الوند، بلندترین قله آن، با ارتفاع ۳۵۷۴ متر از سطح دریا است. الوند عروس بام های ایران و مرتفع ترین قله کوهستانی همدان که از دیرباز میعادگاه بزرگان کوهنوردی تاریخ ورزش ایران به شمار می رود. قله الوند و دامنه هایش تاریخی گرانبها را در خود جای نهاده و هم اکنون جزو هزار و ۵۱۵ قله معروف و بسیار برجسته جهان به شمار می رود؛ کوهی که در متون پهلوی از آن به نام «اروند» و در اوستا «ائورونت» یاد کرده اند. این کوه در فاصله صخره بزرگ کوه الوند و دامنه جنوبی آن که به سمت شهرستان تویسرکان است، به شکل شکافی کوچک و گود، سنگچین شده است و برخی عقیده دارند که این شکاف آرامگاه سام پسر نوح است. یک راه رسیدن به قله این کوه از مسیر دره گنج نامه، کیوارستان، میدان میشان و تخت نادر است که در طول هفته بین هفت تا ۱۰ هزار کوهنورد از این مسیر تردد می کنند و در واقع راه اصلی به شمار می رود. قله الوند، عروس بام های ایران این روزها در فصل سرما و سفیدپوش شدن ارتفاعات آن هر چند برای استقرار و اقامت فصلی کوهنوردان تجهیز شده اما محدودیت فضای داخلی پناهگاه ها پاسخگوی خیل عظیم صعودکنندگان نیست. سازمان ملل متحد سال ۲۰۰۲ را (سال جهانی کوه ها) اعلام کرد و از سال ۲۰۰۳ به بعد روز ۱۱ دسامبر هر سال مصادف با ۲۰ آذر ماه را به عنوان روز جهانی کوهستان نامگذاری کرد. هدف از اختصاص این روز، نقش و اهمیت بالای کوهستان به عنوان یکی از زیستگاه های مهم انسان و مهم ترین پناهگاه های تنوع زیستی گیاهی و جانوری است.
علاوه بر آن کوه ها از مهم ترین منابع تامین کننده آب شیرین در جهان به شمار می آیند.